ویتیلیگو

(برص ـ لک و پیس ) یکی از بیماریهای پوستی است که در آن ملانوسیتها (سلولهایی که رنگدانه تولید می کنند) در پوست،غشاهای مخاطی و شبکیه تخریب شده اند. در نتیجه در پی اختلال تولید ملانین ( رنگدانه) لکه های سفید پوست در نواحی مختلف بدن ظاهر می شوند. مویی که در نواحی مبتلا به ویتیلیگو رشد می کند، معمولاً سفید می شود.
علت بیماری ویتیلیگو نا شناخته است اما تئوری های متفاوتی مطرح شده است. یک تئوری این است که سیستم ایمنی افراد آنتی بادی هایی تولید می کنند که ملانوسیتهای بدن خودشان را تخریب می کند. تئوری دیگر این است که ملانوسیتها خود به خود تخریب می شوند. بعضی مقالات گزارش کرده اند که یک رخداد منفرد از قبیل آفتاب سوختگی یا فشار روحی باعث بروز ویتیلیگو می شود.

دیده شده که ویتیلیگو در افراد مبتلا به بیماریهای اتوایمیون شایعتر است(بیماریهای اتوایمیون بیماریهایی هستند که در آنها سیستم ایمنی شخص علیه ارگانها یا بافتهای بدن خودش واکنش نشان می دهد).
این بیماریهای اتوایمیون عبارتند از : پرکاری غده تیروئید، نارسایی قشر غده فوق کلیه، آلوپسی آره آتا و آنمی پرنسیوز.
عوال ژنتیکی و ارثی میتوانند در ابتلا به بیماری ویتیلیگو دخیل باشند. اطفالی که والدینشان مبتلا به این بیماری هستند بیشتر احتمال ابتلا به ویتیلیگو دارند. بااین حال بسیاری از افراد مبتلا به ویتیلیگو سابقه ای از این بیماری را در فامیل ندارند.
تظاهرات ویتیلیگو:
ویتیلیگو در هر سنی و در هر دو جنس ممکن است ظاهر شود. شروع بروز ویتیلیگو ممکن است از دوران شیرخوارگی باشد، اما تا اوایل دهه دوم عمر فرصت ظهور و بروز دارد. ویتیلیگو معمولا شروع ناگهانی دارد.
ویتیلیگو معمولا به صورت لکه های سفید( از بین رفتن رنگدانه های پوست فرد) (دپیگمانتاسیون ) روی پوستشان بروز می کند. این لکه ها بیشتر از همه در مناطق در معرض نور از قبیل دستها پاها بازوها، صورت و لبها شایع هستند. اما در نقاط دیگری نظیر زیر بغل و کشاله ران، اطراف دهان و چشم، پره های بینی، ناف و نواحی تناسلی نیز رخ میدهد.
الگوی بروز ویتیلیگو میتواند لوکالیزه ( محدود به یک قسمت ) و یا ژنرالیزه ( درگیری پراکنده نواحی مختلف بدن ) باشد.
همچنین ممکنست ویتیلیگو به صورت سفید شدن زودرس موهای سر، ابروها و ریش بروز کند .

تشخیص:
بسیاری از اختلالات رنگدانه ای پوست ممکن است با این بیماری اشتباه شوند بنابراین تشخیص قطعی این بیماری باید توسط متخصص پوست صورت گیرد که معمولا با معاینه بالینی و در صورت نیاز با لامپ wood خواهد بود.

درمان:
روشهای مختلفی برای درمان وجود دارد ازجمله پمادهای موضعی تا نوردرمانی و پیوند سلولهای رنگدانه ساز پوستی ( ملانوسیت). اما متاسفانه تا کنون درمان قطعی برای این بیماری شناخته نشده.کنترل استرس و درمان اختلالات همراه تیروییدی در این افراد توصیه میشود.
در بعضي از بيماران كه بيماري پيسي وسعت زيادي پيدا كرده است، یکی از روشهای درمان، رنگ زدايي از نواحي طبيعي پوست و يكدست كردن رنگ پوست است. در اين روش از يك ماده شيميايي به نام ² Monobenzylether of Hydroquinone ² استفاده میشود. گاهی از بين رفتن رنگ پوست در اين روش دايمي و برگشت ناپذيراست و از انجا که سلولهای رنگدانه ساز محافظ پوست ما در برابر سرطانهای پوست ناشی از آفتاب هستند لذا بيماران بايد اكيداً از تماس با نور آفتاب اجتناب نمايند.

پيشگيري از گسترش يا عود پيسي :

از آنجاييكه علت اين بيماري شناخته نشده است، راه مؤثري براي پيشگيري از آن وجود ندارد. هر پند نقش استرس در ايجاد يا تشديد بيماري قطعاً مشخص نشده است اما بعضي از بيماران دوره هاي شدت بيماري را به اين استرس ها ارتباط مي دهند بنابراین سبک زندگی عاری از ایترس میتواند کمک کننده باشد. در برخي از بيماران هر گونه آسيب پوست (سوختگي، زخم، خراشيدگي، ضربه هاي مكرر) موجب پيدايش لك هاي پيسي در محل آسيب مي شود. اين دسته از بيماران بايد در مراقبت از پوست خود دقت بيشتري نمايند. نقش غذا در بروز بيماري مشخص نيست و درحال حاضر هيچ محدوديت غذايي خاصي به بيماران توصيه نمي شود.توصیه میشود افراد مبتلا به ویتیلیگو با پوست خود مهربان باشند چرا که در اثر پدیده ای به نام کوبنر هر گونه ضربه و آسیب فیزیکی به پوست از جمله سوختگی ،بریدگی،آفتاب سوختگی و میتواند باعث از بین رفتن رنگدانه های پوستی در ان محل شود.
پاسخ برخی سوالات رایج و برخی باورهای علط رایج در مورد ویتیلیگو :
مردم با دیدن لک و پیس نگران می‌شوند که این لک و پیس به تمام بدن انتشار یابد، درحالیکه وجود لکه ها نشانه ی گسترش انها نمیباشد و احتمال گسترش یا عدم گسترش ضایعات پوستی به عوامل دیگری بستگی داد که استرس روحی و ضربه به پوست یکی از آن موارد میباشند.

این بیماری تنها پوست را درگیر می‌کند و در سیستم داخلی بدن فرد مشکلی وجود ندارد و در حقیقت با این وجود که در دسته بیماری‌های خودایمنی جای دارد، خوشبختانه برخلاف سایر بیماری‌های خودایمنی در داخل بدن مشکلی ایجاد نمی‌کند.

ارتباطی بین این بیماری با مشکلات کبدی و یا خوردن سردی مانند ماست و ترشی وجود ندارد.

در پایان اگر سوال یا نکته خاصی در مورد این بیماری میخواهید مطرح نمایید در قسمت پرسش و پاسخ بنویسید‌